Niedowidzenie (amblyopia) jest definiowane jako obniżenie ostrości wzroku, przy najlepszej korekcji wady wzroku, które nie jest bezpośrednim następstwem jakichkolwiek nieprawidłowości w budowie gałki ocznej lub dróg wzrokowych. Niedowidzenie najczęściej dotyczy jednego oka, choć może też występować obustronnie.

Istnieje kilka rodzajów niedowidzenia:

• niedowidzenie zezowe,
• niedowidzenie anizometropijne (różnowzroczne),
• niedowidzenie izometropijne,
• niedowidzenie deprywacyjne (z powodu braku bodźców)

Niedowidzenie jest najczęstszą przyczyną jednostronnego obniżenia ostrości wzroku we wczesnym dzieciństwie. Bardzo istotny jest fakt, że do prawie wszystkich utrat widzenia związanych z niedowidzeniem można nie dopuścić lub wpłynąć na ich cofnięcie się. Jedynymi warunkami są odpowiednio wcześnie postawiona diagnoza oraz podjęcie właściwego leczenia.

Niedowidzenie zezowe jest najczęstszą postacią niedowidzenia. Powstaje w wyniku stałej jednoocznej supresji oka zezującego. Supresja to mechanizm przystosowawczy występujący u dzieci polegający na “zahamowaniu” widzenia w oku zezującym. W niedowidzeniu zezowym oko zezujące ma niską ostrość wzroku, różnica między okiem zdrowym a zezującym wynosi co najmniej dwa rzędy na tablicy do badania ostrości wzroku (tablice Snellena).

Drugim co do częstości występowania rodzajem niedowidzenia jest niedowidzenie anizometropijne. Polega na występowaniu różnicy w refrakcji obu oczu, najczęściej chodzi o nadwzroczność, może także dotyczyć jednostronnej wysokiej krótkowzroczności (od -6 Dsph).

Niedowidzenie izometropijne, spowodowane jest obuoczną wysoką wadą refrakcji. Występuje w krótkowzroczności- powyżej 10 Dsph, oraz w nadwzroczności ponad 5 Dsph. Wady takie wskazują na ryzyko wystapienia obustronnego niedowidzenia. Większość okulistów zaleca również korekcję astygmatyzmu ponad 2 Dsph cylindryczne, choć nie jest dokładnie znana wielkość wady cylindrycznej powodującej niedowidzenie.

Niedowidzenie deprywacyjne, dawniej nazywane niedowidzeniem z nieużywania, spowodowane jest wrodzonymi lub nabytymi zmętnieniami ośrodków optycznych. Jest najrzadziej spotykaną postacią niedowidzenia, najgorzej rokującą i najtrudniejszą w leczeniu.