Nadmiar żelaza u dziecka – czy to w ogóle możliwe?

Rodzice często obawiają się, że u dziecka pojawi się niedobór żelaza i związana z nim anemia. Z tego powodu – nierzadko bez konsultacji z lekarzem – decydują się podawać maluchowi suplementy. Do tego w codziennej diecie zwykle nie brakuje produktów sztucznie wzbogaconych o ten pierwiastek (np. płatków czy kaszek). Warto jednak wiedzieć, że nadmiar żelaza może wystąpić i że... może być naprawdę niebezpieczny!
Nadmiar żelaza może niekorzystnie wpłynąć na pracę narządów...
Głównie wątroby, serca, trzustki, nerek czy przysadki mózgowej. W konsekwencji mogą wystąpić takie nieprawidłowości, jak marskość wątroby, cukrzyca, zaburzenia rytmu serca, niepłodność czy nawet rak... Chociaż te problemy zdrowotne pojawiają się zwykle w dorosłym życiu, proces kumulacji żelaza może zacząć się już u dziecka. Wówczas w niektórych przypadkach może objawiać się u niego nieprawidłowymi wynikami badań krwi wskazującymi na nadmiar żelaza.
Warto ponadto zdawać sobie sprawę, że pierwsze objawy przeładowania żelazem mogą być podobne do objawów... anemii! Zmęczenie i brak energii, złe samopoczucie czy spadek koncentracji to jedne z pierwszych symptomów nadmiaru żelaza.
Czy suplementacja żelazem jest konieczna?
Jeśli chcesz podawać dziecku suplementy z żelazem i stosować u niego bogatą w żelazo dietę, by zapobiec anemii – warto na początku zrobić badania krwi i sprawdzić, czy to rzeczywiście konieczne. To pozwoli kontrolować poziom tego pierwiastka i nie dopuścić do przeładowania nim organizmu.
Nadmiar żelaza? To może być choroba wrodzona
Z nadmiarem żelaza wiąże się hemochromatoza pierwotna, która może występować nawet u 1 na 200 osób [1]. Z powodu nieprawidłowości w genie HFE żelazo kumuluje się w narządach, co powoduje powikłania. Niestety niejednoznaczne objawy (m.in. właśnie zmęczenie) powodują, że diagnostyka choroby nierzadko trwa nawet 10 lat [2].
Gdy Twoje dziecko ma gen związany z hemochromatozą – dodatkowa suplementacja i dieta bogata w żelazo może być szczególnie niewskazana.
Aby uniknąć groźnych konsekwencji, warto sprawdzić, czy u dziecka nie występuje mutacja w genie HFE. To ważne szczególnie w sytuacji, gdy ma ono nieprawidłowe wyniki badań krwi lub gdy w rodzinie wystąpiła już hemochromatoza, ponieważ to choroba dziedziczna.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- [1] K. Derc, M. Grzymisławski, G. Skarupa-Szabłowska: Hemochromatoza pierwotna (Primary hemochromatosis). „Gastroenterologia Polska” 2001, nr 8(2), s. 181-188.
[2] K. Sikorska, K. P. Bielawski, T. Romanowski, P. Stalke: Hemochromatoza dziedziczna – najczęstsza choroba genetyczna człowieka. „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2006, nr 60.