Dieta bezglutenowa i laktoza - czy konieczna jest dodatkowa eliminacja laktozy?
Istnieją dwa podstawowe wskazania do włączenia diety bezglutenowej: potwierdzona celiakia oraz potwierdzona alergia na gluten. W praktyce, oprócz zalecenia diety bezglutenowej, często spotyka się sugestie dodatkowego wyeliminowania z diety mleka, lub przynajmniej samej laktozy.
Objawy i przebieg
Sens ewentualnej dodatkowej eliminacji laktozy polega na tym, że w ostrej fazie celiakii oraz przy dużych zmianach alergiczno-zapalnych w jelicie cienkim, może wystąpić wtórna nietolerancja laktozy, spowodowana uszkodzeniem mikrokosmków jelita. Należy jednak podkreślić, że zjawisko to występuje przede wszystkim w ostrej fazie celiakii oraz u pacjentów z nasiloną enteropatią alergiczno-zapalną. W takich sytuacjach pacjent rzeczywiście może odnieść istotną korzyść z dodatkowego wyeliminowania laktozy. W większości pozostałych przypadków raczej nie ma wskazań do rutynowego wyłączania laktozy z diety.
Przed ewentualną decyzją o wprowadzeniu na dłuższy czas diety bezlaktozowej zalecane jest potwierdzenie nietolerancji laktozy wiarygodnymi testami diagnostycznymi (pH stolca i zawartość substancji redukujących w kale, pomiar wodoru w powietrzu wydychanym po obciążeniu laktozą, doustny test obciążenia laktozą z pomiarem glikemii).
Kiedy udać się do lekarza i leczyć
Jeżeli rozpoznanie celiakii, lub alergii na gluten jest poprawne, to dieta bezglutenowa powinna spowodować szybką odnowę kosmków i powrót prawidłowej aktywności enzymu laktazy. W takich typowych przypadkach można dość szybko (nawet już po 2-3 tygodniach) wrócić do diety zawierającej laktozę. Taką decyzję powinien podjąć lekarz na podstawie wywiadu i zbadania dziecka.
Leczenie
Leczenia domowego nie ma. Nie należy samodzielnie (bez konsultacji z lekarzem) stosować diety eliminacyjnej (zarówno bezglutenowej, jak i bezlaktozowej).
Piśmiennictwo
Bibliografia:
Zalewski T. (red.) „Choroby przewodu pokarmowego u dzieci”, PZWL, Warszawa 1995
Kategorie ICD:
Kategorie ATC:
Materiały zawarte w dziale Specjalista Radzi mają charakter informacyjny i należy je traktować jako dodatkową pomoc przy udzieleniu niezbędnej pomocy choremu oraz jako ewentualny wstęp do leczenia przez specjalistę. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za efekty zastosowania w praktyce informacji umieszczonych w dziale Specjalista Radzi.
