Nadmierna pobudliwość psychoruchowa u dzieci - przyczyny i objawy

W przypadku rodziców, którzy wychowują dzieci z nadpobudliwością psychoruchową, (inaczej ADHD lub wg klasyfikacji chorób ICD-10), sytuacja ta jest szczególnie trudna. Dzieci z ADHD, wykazują określony dla nich zespół cech zachowania (brak lub bardzo mała zdolność do wewnętrznego hamowania oraz kontroli swojego zachowania).

Czym jest nadpobudliwość psychoruchowa?

W wielu przypadkach, rodzice nie rozumieją dlaczego dziecko sprawia problemy wychowawcze i skąd biorą się określone zespoły zachowań. W przypadku dzieci z nadpobudliwością psychoruchową, układ nerwowy nie pracuje prawidłowo (dochodzi do znacznej przewagi procesów pobudzających nad procesami hamującymi), czego konsekwencją jest brak równowagi w stosunku do tych procesów. Za procesy te odpowiedzialne są komórki nerwowe (neurony) oraz połączenia występujące między nimi. 

Pracujący w ten sposób mózg w znacznym stopniu uniemożliwia kontrolowanie swoich emocji, gestów, ruchów, myśli  czy skupienie uwagi. Co ważne, dzieci z ADHD, mają problem z czytaniem, myśleniem, pisaniem czy kształtowaniem mowy. Są impulsywne, nadpobudliwe, szczególnie ruchliwe i gadatliwe. Zachowanie określane, jako nadpobudliwość psychoruchowa, musi towarzyszyć dziecku ciągle i przez dłuższy czas (przedszkole, szkoła, podwórko, dom, wakacje, ferie).

Przyczyny nadpobudliwości psychoruchowej

Wśród przyczyn nadpobudliwości psychoruchowej wymienia się w chwili obecnej między innymi:

• czynniki dziedziczne (genetyczne), jednakże do dziś nie znaleziono w materiale genetycznym osób chorych miejsca, które jest odpowiedzialne za rozwój ADHD;
• alergie;
• urazy czaszki w okresie dziecięcym;
• wcześniactwo;
• infekcje wirusowe;
• nieprawidłowy przebieg ciąży;
• choroby i/lub zaburzenia psychiczne w rodzinie;
• uzależnienie od rodziców;
• nikotyzm matki;
• brak/niedobór substancji neuroprzekaźnikowej;
• niedojrzałość komórek mózgowych;
• wpływ na organizm zbyt dużej ilości barwników oraz konserwantów.

Cały czas trwają badania, poszukujące bezpośrednich i pośrednich przyczyn rozwoju nadpobudliwości psychoruchowej.

fot. pantherstock

Objawy nadpobudliwości psychoruchowej u dzieci

Pierwsze objawy nadpobudliwości psychoruchowej, widoczne są już u dzieci w okresie niemowlęcym. Wraz w wiekiem, objawy te nasilają się. Dzieci często kręcą się, biegają, skaczą, zmieniają pozycję ciała i wiele innych. W przedszkolu uwielbiają zabawy ruchowe, gry, siłowanie czy taniec. Nie potrafią spokojnie obejrzeć telewizji, cały czas zmieniają kanały w TV, biegają, kładą się, podskakują. Nie są w stanie dłuższy czas skoncentrować się na wykonywanej czynności (np. malowanie, wycinanie czy sprzątanie). Rozmowy z dziećmi z ADHD są chaotyczne, często zmieniają temat, bądź nie pamiętają o czym przed chwilą mówiły. Cechuje je wzmożona ekspresja uczuć oraz nadmierna reaktywność emocjonalna.

Dzieci z nadpobudliwością psychoruchową wymagają uwagi, a w niektórych przypadkach włączenia leczenia farmakologicznego.