Mutyzm selektywny - ile o nim wiemy?

Angielski lekarz Tramer w 1934r. wprowadził termin “elective mutism” - mutyzm planowany. Jednak nadal błędnie rozumiano to zaburzenie. Dopiero w 1994 roku w amerykańskiej klasyfikacji zaburzeń psychicznych (DSM IV) wprowadzono właściwszy termin mutyzm selektywny - wybiórczy - najtrafniej odzwierciedlający specyfikę tego zaburzenia.

Mutyzm jest zaburzeniem, które pojawia się w dzieciństwie lub wieku dojrzewania. Polega na ograniczeniu mówienia w danym środowisku społecznym. W bezpiecznym środowisku dziecko jest gadatliwe, w innym środowisku milczy lub mówi szeptem.

Mutyzm można zdiagnozować jeśli opisane zachowanie trwa co najmniej miesiąc, a zaburzenia nie da się wyjaśnić brakiem znajomości języka mówionego. Należy także wykluczyć poważne trudności w wymowie, jąkanie, autyzmu, opóźnienie umysłowe, uszkodzenie ośrodków mowy oraz zaburzenia słuchu.

fot. ojoimages

Cechy charakterystyczne mutyzmu wybiórczego:

1. Przyczyny braku mówienia są natury psychologicznej - wynikają z odczuwanego lęku i innych trudnych uczuć. Rozpoznanie musi być oparte na dokładnej diagnozie stanu psychicznego i somatycznego dziecka.
2. Mutyzm nie jest tożsamy z nieśmiałością. Dziecko z mutyzmem nie zawsze jest nieśmiałe.
3. Dzieci z mutyzmem selektywnym nie są samotnikami - chcą być akceptowane i lubiane.
4. Milczenie dziecka poza wybranym przez nie środowiskiem nie jest problemem sporadycznym - lecz stałym w czasie. Dotyczy to nie tylko najmłodszych dzieci.

Mutyzm selektywny to, coś z czego się nie wyrasta. Niezdiagnozowany lub nieleczony, utrwala się. Dziecko może rozmawiać w wybranej grupie, ale nadal może mieć blokadę przez zabraniem głosu w większej, nieznanej grupie. Mutyzm selektywny należy rozpatrywać w kategoriach zaburzenia lękowego oraz fobii przed mówieniem, a nie jako zaburzenie logopedyczne. Należy pamiętać, że bardzo ważna jest wczesna, prawidłowa diagnoza, ponieważ mutyzm selektywny jest bardziej podatny na terapię w początkowym stadium.