Mózgowe porażenie dziecięce
Jest zespołem objawów powstałych na skutek uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, a nie jednostką chorobową.
Mózgowe porażenie dziecięce to zespół przewlekłych i niepostępujących zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego powstałych w wyniku uszkodzenia mózgu w czasie ciąży (20% przypadków), w okresie okołoporodowym (60% przypadków) lub w pierwszych latach życia (20% przypadków).
Przyczyny mózgowego porażenia są wieloczynnikowe. Określenie w jakim okresie życia pojawiło się uszkodzenie, jest bardzo trudne. Częstsze monitorowanie płodu i wzrost liczby cesarskich cięć (wykonywanych ze względu na zagrożenie życia dziecka) nie spowodowały zmniejszenia urodzeń dzieci z mózgowym porażeniem. W Polsce jest to od 1 do 3,3, a według niektórych do 5,2 przypadków na 1000 żywo urodzonych noworodków.
Czynniki wywołujące mózgowe porażenie dziecięce:
- uszkodzenia wewnątrzmaciczne - wśród nich można wymienić infekcje i wady centralnego układu nerwowego, uszkodzenia toksyczne, płodowy zespół alkoholowy, czynniki dziedziczne i genetyczne -
- uszkodzenia okołoporodowe - urazy okołoporodowe, niedotlenienie, wcześniactwo
- uszkodzenia poporodowe - urazy głowy, zapalenie opon mózgowych, niedotlenienie po urodzeniu, nasilona żółtaczka noworodka, zakażenie ośrodkowego układu nerwowego
Objawy dziecięcego porażenia mózgowego:
- asymetria w ułożeniu ciała
- nadmierna wiotkość mięśni
- trudności w połykaniu
- drgawki
fot. ojoimages
Ostateczne rozpoznanie dziecięcego porażenia mózgowego można ustalić pod koniec pierwszego roku życia, gdy objawy kliniczne są już utrwalone. Postawienie prawidłowej diagnozy jest poprzedzone wizytami u specjalistów oraz kilkumiesięcznej obserwacji dziecka.
Leczenie:
- metody rehabilitacyjne - np. metoda wzorców Glenna Domana, metoda neurorozwojowa wg. Bobathów, metoda Vojty, metoda ruchu rozwijającego wg Weroniki Sherbourne, pedagogika lecznicza wg Marii Montessori, hipoterapia
- stosowanie leków doustnych i blokowania zakończeń nerwowo mięśniowych
- postępowanie alternatywne - tlenoterapia hiperbaryczna (poprawia odnowę tkanki mózgowej), progowe stymulacje elektryczne, edukacje grupowe, akupunktura, stosowanie skafandrów kosmicznych, które powodują wzrost impulsów prioproceptywnych
- stosowanie ortez i aparatów ortopedycznych
- leczenie za pomocą toksyny botulinowej - botulina działa na wiele grup mięśni, ma zastosowanie przy zwichnięciach stawu biodrowego, działa przeciwbólowo.
Należy pamiętać, że diagnoza mózgowego porażenia dziecięcego to długi proces - jedna wizyta u lekarza nie wystarczy. Czasami dopiero po kilku miesiącach można postawić ostateczne rozpoznanie i wyznaczyć ścieżki rehabilitacji.
