Chemioterapia u dzieci

Chemioterapia i jej skutki uboczne
Chemioterapia to sposób leczenia związany z używaniem syntetycznych związków chemicznych w celu zwalczenia chorób nowotworowych. W leczeniu może być wykorzystywany pojedynczy lek (monoterapia) bądź kilka leków (polichemioterapia), która stosowana jest znacznie częściej. Chemioterapia prawie zawsze łączona jest z innymi metodami leczniczymi takimi jak: radioterapia, zabiegi chirurgiczne, leczenie celowane/ukierunkowane czy hormonoterapia.
Cytostatyki skierowane są przeciwko komórkom nowotworowym, które charakteryzuje zdolność do bardzo szybkich podziałów. Niestety nie działają one tylko i wyłącznie na te komórki, mogą atakować i niszczyć inne komórki jak np. komórki szpiku kostnego. W sytuacji, gdy nie ma możliwości całkowitego wyleczenia dziecka chemioterapia stosowana jest w celu przedłużenia życia pacjenta.
Zadaniem leków przeciwnowotworowych jest zahamowanie całkowite bądź częściowe podziałów komórkowych. Działają one głównie poprzez hamowanie mitozy i uszkodzenie DNA oraz wszelkich innych struktur odpowiedzialnych za podział komórki. W ten sposób kierują one komórkę na szlak apoptozy. Podczas poszczególnych cykli leki te zabijają pewna pulę komórek nowotworowych, w związku z powyższym kolejne dawki leków muszą być powtarzane. Oczywiście w procesie tym pojawiają się skutki uboczne dla organizmu. Dotykają one te obszary, w których komórki mają zdolność do szybkich podziałów (komórki przewodu pokarmowego, włosów, szpiku kostnego, skóry).  Rodzaj skutków ubocznych oraz ich rozległość jest związany z rodzajem zażywanego leku, a także odpowiedzi organizmu na leczenie. W związku z powyższym każdego małego pacjenta należy traktować indywidualnie.

fot. panthermedia

 Najczęściej spotykane powikłania po chemioterapii
Chemioterapia u dzieci wiąże się z pojawieniem się różnego rodzaju powikłań. Dzielone są one na ostre (pojawiają się natychmiast po podaniu), wczesne, opóźnione oraz późne (pojawiają się kilka miesięcy a nawet lat po jej podaniu). Najczęstsze powikłania po chemioterapii:

• ból głowy, zaburzenia koncentracji, zawroty głowy
• zahamowanie produkcji krwinek czerwonych, białych oraz płytek krwi
• anemia, bladość, ospałość, zmniejszona aktywność fizyczna
• zmniejszona liczba neutrofilów
• małopłytkowość (obecne są na ciele wybroczyny, siniaki, dochodzi do krwawienia z dziąseł)
• nudności, wymioty, brak apetytu
• biegunka
• zmiany i owrzodzenia w jamie ustnej i wiele innych

Dziecko leczone za pomocą cytostatyków znajduje się na oddziale szpitalnym. Jego stan zdrowia jest cały czas monitorowany. Pojawienie się jakichkolwiek skutków ubocznych powinno być zawsze zgłaszane lekarzowi.