Druga część artykułu poświęconego astmie oskrzelowej przedstawia ogólne zasady rozpoznawania i leczenia astmy. Podkreślono konieczność przewlekłego podawania leków wziewnych, kontrolujących chorobę oraz znaczenie samokontroli pacjenta.
Samokontrola w astmie
Wzajemne zaufanie i współpraca między lekarzem i rodzicami są konieczne już na wstępie, przy stawianiu diagnozy i dalej, przy planowaniu i prowadzeniu leczenia dziecka. Samoobserwacja, lub, w przypadku dzieci, obserwacja prowadzona przez rodziców, dostarczają lekarzowi aktualnych wiadomości o samopoczuciu chorego i skuteczności leczenia. Prostym narzędziem obserwacji są zapiski sporządzane przez rodziców w zeszycie astmatyka pod koniec każdego dnia. Najczęściej obejmują one zaznaczenie w karcie kontroli astmy pod właściwą datą pojawienia się kaszlu, duszności, lub cech infekcji.
Bardzo cennym uzupełnieniem tych notatek, zwłaszcza na początku leczenia, są pomiary PEF przy użyciu prostego aparatu. Pomiar powinien być wykonywany rano i wieczorem, według instrukcji i każdorazowo przy pogorszeniu samopoczucia. Wartości pomiarów PEF połączone linią na wykresie, dadzą obiektywny i czytelny obraz przebiegu choroby i jej zaostrzeń. Ponad to upraszczają porozumienie z lekarzem (nawet telefoniczne) i ułatwiają wybór właściwego leczenia w razie zaostrzenia astmy. Pomiarów PEF nie muszą robić chorzy, u których astma jest dobrze opanowana.
Godną polecenia formą edukacji w astmie jest tzw. szkoła dla astmatyków lub rodziców dzieci z astmą. Podobny cel spełnia lektura popularnych opracowań dostępnych w formie książek lub czasopism. Badania wykazały, że astma u pacjentów, którzy dużo wiedzą o swojej chorobie, jest zazwyczaj dobrze kontrolowana i nie obniża jakości życia.