Obraz kliniczny i różnicowanie ADHD - zespołu deficytu uwagi z nadruchliwością, określanego także jako zespół hiperkinetyczny.
ADHD zespól nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi – wymysł czy choroba?
ADHD oznacza z angielskiego (attention deficit hyperactivity disorder) zespół deficytu uwagi z nadruchliwością (klasyfikacja DSM-IV) określany według obowiązującej w Polsce Międzynarodowej Klasyfikacji ICD-10 jako zespół hiperkinetyczny
Część I. Obraz kliniczny, zaburzenia współwystępujące i diagnostyka różnicowa.
ADHD to termin coraz częściej pojawiający się w piśmiennictwie psychiatrycznym zwłaszcza wieku rozwojowego.
ADHD oznacza z angielskiego (attention deficit hyperactivity disorder) zespół deficytu uwagi z nadruchliwością (klasyfikacja DSM-IV) określany według obowiązującej w Polsce Międzynarodowej Klasyfikacji ICD-10 jako zespół hiperkinetyczny. [1a]
chorują na ADHD: |
na ADHD częściej chorują chłopcy; |
|
płeć męska : płeć żeńska |
[1b]
etiologia – rozważane przyczyny:
- czynniki genetyczne powodujące zaburzenia dojrzewania struktur układu nerwowego → m.in. zaburzenia w neuroprzekaźnictwie dopaminergicznym i noradrenergicnzym w obrębie kory przedczołowej
- mikrouszkodzenia mózgu, np. w czasie ciąży i porodu spowodowane niedotlenieniem
- alergia pokarmowa na barwniki i konserwanty
- przewlekłe zatrucie ołowiem [1c; 2a]
Problem nadpobudliwości psychoruchowej najczęściej zauważany jest w okresie gdy dziecko rozpoczyna edukację szkolną. Wtedy właśnie wymagane są od niego:
- zdolność koncentrowania się na przebiegu lekcji
- umiejętność postępowania według instrukcji
- umiejętność organizowania sobie zadań i aktywności
- podejmowanie trwałego wysiłku umysłowego
- spokojne siedzenie w ławce podczas zajęć
Dzieci z ADHD niestety nie potrafią sprostać tym oczekiwaniom.
Nieodpowiednie postępowanie z takimi dziećmi może przyczynić się do dołączenia m.in. zaburzeń zachowania, lękowych czy depresyjnych.
Konsekwencje zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi to:
- słabe relacje z rówieśnikami
- trudność w wybieraniu i realizacji najważniejszych celów
- niska samoocena
- opozycyjno-buntownicze zaburzenia zachowania, zaburzenia zachowania, zaburzenia lękowe i depresyjne
- wcześniej kończą karierę szkolną
- uzyskują gorsze wykształcenie
- częściej popadają w konflikty z prawem
- wzrost ryzyka wystąpienia osobowości antyspołecznej
- wzrost ryzyka uzależnienia od leków i substancji psychoaktywnych
- wzrost ryzyka popełnienia samobójstwa
[1c; 2b]
Dla zminimalizowania ryzyka powikłań ADHD ważne jest:
- zauważenie istniejącego problemu u dziecka
- skierowanie/ przyprowadzenie dziecka do Poradni Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży, gdzie po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu z opiekunami wspartego opinią wychowawcy klasy można rozpoznać występowanie zespołu ADHD lub innych sytuacji, które charakteryzują się występowaniem zaburzeń koncentracji uwagi lub nadruchliwości;
- zrozumienie, że nadpobudliwość psychoruchowa z deficytem uwagi to CHOROBA, czyli kłopoty wychowawcze nie są wynikiem złośliwości czy złej woli dziecka;
- wskazanym jest aby rodzice oraz nauczyciele zweryfikowali i ewentualnie zmienili swój sposób postępowania z chorym dzieckiem, co można osiągnąć np. przy wsparciu Poradni Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, ewentualnie Pedagoga w szkole
- czasem należy włączyć również leczenie farmakologiczne (przez psychiatrę dzieci i młodzieży).
ZAUWAŻYĆ PROBLEM.....
Objawy ADHD układają się w triadę objawów osiowych:
- zaburzenia koncentracji uwagi
- nadmierna aktywność
- impulsywność
którym mogą towarzyszyć również inne problemy.