Przydatność wymazów z gardła i nosa w diagnostyce zapaleń ucha środkowego u dzieci

Potwierdzenie etiologii zapalenia ucha środkowego wymaga badania bakteriologicznego aspiratu z ucha środkowego, co jest często trudne do wykonania. Prostszą metodą przewidywania etiologii zapalenia ucha środkowego może być analiza wymazów z gardła i nosa, ponieważ flora bakteryjna ucha i nosogardła jest często wspólna. Taką hipotezę potwierdzają starannie zaplanowane badania National Public Health Institute w Helsinkach (Finlandia). W cytowanej pracy porównano wyniki posiewów z gardła, nosa oraz ucha środkowego 586 dzieci w wieku 2-24 miesiące z potwierdzonym ostrym zapaleniem ucha środkowego. Najczęstszymi patologicznymi szczepami bakteryjnymi stwierdzanymi w posiewach były pneumokoki (Streptococcus pneumoniae) oraz Haemophilus influenzae. Wykazano, że jeżeli w wymazie z gardła lub nosa stwierdza się obecność Haemophilus influenzae, to prawdopodobieństwo stwierdzenia takiego samego dodatniego wyniku w aspiracie z ucha środkowego wynosi 64%. Dla pneumoków to tak zwane positive predictive value (PPV) wynosiło jeszcze mniej, bo 50%. Znacznie wyższe było natomiast negative predictive value (NPV), czyli prawdopodobieństwo powtórzenia się negatywnego wymazu z ucha środkowego, jeżeli oba wymazy z gardła i z nosa były negatywne w kierunku H.influenzae lub S.pneumoniae. W takich przypadkach prawdopodobieństwo negatywnego posiewu aspiratu z ucha środkowego wynosiło odpowiednio 99% dla pneumokoków i 93% dla H.influenzae. Autorzy stwierdzają, że wymazy z gardła i z nosa mogą być przydatne w przewidywaniu etiologii ostrego zapalenia ucha środkowego, ale zgodność wyników wynosi jedynie 50-64%. Znacznie ważniejszy wydaje się ujemny wynik wymazu z gardła i nosa, ponieważ w takim przypadku można z dużym prawdopodobieństwem wykluczyć obecność pneumokoków lub H.influenzae w uchu środkowym. Ma to duże znaczenie w planowaniu leczenia dziecka.