Meningokok, to bakteria powodująca poważne zakażenia u dzieci i dorosłych. Przedstawiono zagrożenia związane z tym zakażeniem oraz zasady profilaktyki i leczenia.
Wstęp
Meningokok, to popularna nazwa bakterii Neisseria meningitidis, Gram-ujemnej dwoinki, występującej na całym świecie. Istnieje 13 odmian meningokoka (tzw. serotypów), różniących się zjadliwością. Ważne w praktyce jest to, że szczepionka uodparniająca przeciwko jednemu z serotypów nie daje odporności na zakażenie innym serotypem.
Epidemiologia
Najwięcej zakażeń meningokokowych rejestruje się w tzw. pasie subsaharyjskim, to znaczy od Gambii w Afryce Zachodniej do Etiopii w Afryce Wschodniej. W regionie tym dominuje serotyp A. Dla Stanów Zjednoczonych typowe są natomiast zakażenia serotypem C.
W Polsce, podobnie jak w większości krajów europejskich, dominuje typ B, aczkolwiek w przypadku zachorowań epidemicznych (wiele zachorowań na małym terenie i w tym samym czasie) coraz częściej stwierdza się zakażenia wywołane przez typ C. Tak było przy głośnych zachorowaniach żołnierzy w koszarach w województwie Lubuskiem roku 2005 oraz przy fali zachorowań nastolatków w Bytomiu i Tarnowskich Górach w roku 2006. Zakażenia meningokokowe są najczęściej spotykane u niemowląt i małych dzieci, ale najbardziej burzliwy przebieg z dużą śmiertelnością obserwuje się u nastolatków (20%).
Obraz kliniczny zakażeń meningokokowych
Jest to zakażenie o bardzo zróżnicowanym przebiegu. Wbrew powszechnej opinii, zakażenie meningokokowe jest często spotykane w naszej populacji. Większość ludzi styka się z meningokokiem w jakimś okresie swojego życia, ale nie zapada na żadną poważną chorobę. U około 20-30% ludzi można wykryć nosicielstwo tej bakterii w jamie nosowo-gardłowej, a około 80% ludzi w naszym kraju ma przeciwciała świadczące o przebytym kontakcie z tą potencjalnie groźną bakterią. W powstaniu objawów choroby decydującą rolę ma stan organizmu człowieka stykającego się z meningokokiem.
Zdrowy i prawidłowo odporny człowiek, nawet jeżeli zostanie zarażony meningokokiem, to najprawdopodobniej nie dozna żadnych szkód na zdrowiu. Na pewien czas może stać się nosicielem, a następnie samodzielnie wytworzy przeciwciała odpornościowe i pozbędzie się zakażenia.