Hamujący wpływ zaangażowania ojca w opiekę nad dzieckiem depresyjnej matki na wystąpienie zaburzeń u dzieci – rezultaty badań

W celu weryfikacji postawionych hipotez badano pod kątem stwierdzenia dużej depresji (spełniającej kryteria DSM – III R) rodziców oraz ich dzieci pod kątem wystąpienia problemów z zachowaniem, na przestrzeni 5 lat. Pierwszy etap badania miał miejsce między 12 a 21 tygodniem ciąży, pomiar powtórzono po 1 miesiącu, 4 miesiącach i 12 miesiącach od urodzeniu dziecka, następnie w okresie przedszkolnym. W badaniu wzięły udział rodziny, w których:

• Zdiagnozowano depresję u matki
• Zdiagnozowano depresję zarówno u matki, jak u ojca
• Zdiagnozowano depresję u ojca
• Nie zdiagnozowano depresji ani u matki, ani u ojca

Wyniki przeprowadzonego badania pokazują, że depresja matki, gdy ojciec jest zdrowy, wiąże się z wystąpieniem problemów z zachowaniem u dziecka. Natomiast brak depresji u ojca, nie wiązał się z rzadszym występowaniem problemów u dzieci. Wysokie ciepło ojca wiązało się z rzadszym występowaniem problemów z zachowaniem u dzieci depresyjnych matek.

Gdy oboje rodzice chorowali na depresję a dziecko spędzało z ojcem dużo czasu, u dzieci częściej występowały problemy z zachowaniem.
Depresyjność ojca, w rodzinie, w której matka nie chorowała na depresję, nie była powiązana z wystąpieniem problemów z zachowaniem u dzieci.
Ciepło i zaangażowanie ojca w rodzinie, w której żadne z rodziców nie chorowało na depresję, nie wiązało się z problemami z zachowaniem u dzieci.

Uzyskane wyniki sugerują, że posiadanie nie depresyjnego opiekuna przez dziecko nie musi wiązać się z wystąpieniem lub brakiem wystąpienia problemów z zachowaniem u dzieci. Również nie każdy przejaw zaangażowania ojca w opiekę nad dzieckiem hamuje wpływ depresji matki na problemy z zachowaniem u dzieci.
 

fot. pantherstock

Podsumowanie

Prezentowane wyniki badań pokazują, że dzieci rodziców chorujących na depresję znajdują się w zasięgu dużego ryzyka zachorowania nie tylko na depresję, ale także na chorobę dwubiegunową. Autorzy powołując się na rezultaty innych badań podają ponadto, że depresja rodziców jest powiązana z wczesnym wystąpieniem i bardziej złośliwym przebiegiem depresji u ich dzieci. Wykazano, że wystąpienie agorafobii u dzieci było powiązane z takimi zaburzeniami rodziców, jak panika, agorafobia i depresja. Wynik ten sugeruje, że ryzyko zachorowania na agorafobię jest mniej specyficzne od paniki, potrzeba jednak więcej badań by podtrzymać ten wniosek.

Ryzyko fobii społecznej u dzieci, których rodzice nie zostali skierowani do leczenia, jest powiązane z wystąpieniem paniki i agorafobii u rodziców. Przeprowadzone badania wskazują także na powiązanie między dużą depresją rodziców a problemami z zachowaniem u ich dzieci.

Wykazano także, że depresja u matki, niezależnie od wystąpienia tego zaburzenia u ojca, wiąże się z wystąpieniem problemów z zachowaniem u dzieci. Największe zagrożenie wystąpieniem problemów z zachowaniem dzieci ma miejsce wówczas, gdy oboje rodzice chorują na depresję.

Bibliografia

1. Biederman J., Monuteaux M., C., Faraone S., V., Hirshfeld-Becker D., R., Henin A., Gilbert J., Rosenbaum J., F.: Does referral bias impact findings in high-risk offspring for anxiety disorders? A controlled study of high-risk children of non-referred parents with panic disorder/agoraphobia and major depression. Journal of Affective Disorders, 2004,82,209-216.
2. Mezulis A., H., Hyde J., S., Clark R.: Father involvement moderates the effect of maternal depression during a child’s infancy on child behavior problems in kindergarten. Journal of family psychology, 2004. Źródło: html/http//EBSCOhost/psychinfo/web26.epnet.com (27.12.2004).