Druga część tekstu poświęconego zapaleniom płuc u dzieci przedstawia diagnostykę radiologiczną oraz zasady doboru antybiotyku w leczeniu tego schorzenia.
Badanie radiologiczne u dzieci z podejrzeniem zapalenia płuc
Każde podejrzenie zapalenia płuc (z.p.) w pełni uzasadnia decyzję o wykonaniu zdjęcia RTG płuc, ale interpretacja obrazu zmian zapalnych na radiogramie nie jest ani łatwa ani jednoznaczna. Wobec wielu wątpliwości WHO zaproponowała proste i praktyczne kryteria radiologiczne rozpoznania z.p. Za zapaleniem płuc u dziecka przemawiają: obecność wielu zagęszczeń pęcherzykowych dających obraz zacienienia płatowego lub segmentowego i/lub płyn w jamie opłucnej lub w szczelinach płuc.
Obraz radiologiczny z.p. jest charakterystyczny, ale nietypowy – to znaczy, że może być objawem innej choroby. U dzieci w diagnostyce różnicowej radiologicznych zmian w miąższu płucnym należy brać pod uwagę: gruźlicę (obraz płatowego z.p.), nacieki białaczkowe, chłoniaka, proteinozę pęcherzyków płucnych, eozynofilowe z.p., ostre śródmiaższowe z.p. (z.Hammana-Richa), zmiany polekowe w płucach, obrzęk płuc, zespół ostrych zaburzeń oddychania (ARDS), niedodmę.
Obniżenie saturacji mierzonej pulsoksymetrem metodą przezskórną jest mocnym dowodem ograniczenia powierzchni wymiany gazowej w płuchach, choć nie jest to zmiana w pełni swoista dla z.p. Dlatego wynik saturacji należy korelować z obrazem klinicznym.
W z.p leczonych ambulatoryjnie nie zaleca się wykonywania badań bakteriologicznych. Decyzja o leczeniu z.p. powinna być rozważna, ale jednocześnie szybka. Wybór antybiotyku na początku leczenia jest podyktowany zasadami empirycznymi.
Zasady doboru antybiotyku w leczeniu zapalenia płuc u dzieci
W wyborze antybiotyku należy wziąć pod uwagę wiek dziecka, antybiotyki wcześniej stosowane, ich tolerancję, zdecydować o drodze podania, oraz - czasami - oszacować koszt leczenia. Antybiotykoterapia doustna z.p. w przypadkach niepowikłanych rutynowo trwa 5-7 dni, a w przypadkach cięższych zakażeń 10 dni.
Poniżej zestawiono w tab.I propozycje antybiotykoterapii dotyczące leczenia pozaszpitalnego z.p. Należy podkreślić i upowszechnić znaczenie stosowania antybiotyków -laktamowych w leczeniu pozaszpitalnych zapaleń płuc, przede wszystkim amoksycyliny jako leczenia podstawowego lub amoksycyliny z kwasem klawulanowym.