Reklama:

Ocena rozwoju dziecka, część 1: od urodzenia do 6. miesiąca życia

dr med. Małgorzata Rusek-Zychma, specjalista pediatra

Ten tekst przeczytasz w 11 min.

Ocena rozwoju dziecka, część 1: od urodzenia do 6. miesiąca życia

panthermedia

Leżące niemowlę

Czy moje dziecko rozwija się prawidłowo? Czy jego aktualne zachowanie i umiejętności ruchowe są odpowiednie do wieku? Czy muszę pilnie pójść do neurologa dziecięcego? Na te i inne pytania odpowiada artykuł specjalisty ze Śląskiego Centrum Pediatrii w Zabrzu. W pierwszej części tekstu omówiono rozwój dziecka w pierwszych 6 miesiącach życia.

Reklama:

Do oceny prawidłowego rozwoju dziecka wypracowano kilka skal, lub metod oceny rozwoju. Dla rodziców najważniejsze wydaje się jasne sprecyzowanie tzw. objawów alarmowych, to znaczy objawów, które - jeżeli wystąpią w danym miesiącu życia dziecka - pilnie wymagają konsultacji lekarskiej. Według zaleceń mgr Magdaleny Dygi-Konarskiej i mgr Alicji Bielawskiej z Zakładu Psychologii Klinicznej IP-CZD sygnały ostrzegawcze powinny być wyróżniane w 3 kategoriach:

U- w sferze umysłowej
E- w sferze emocjonalno-społecznej
R- w ruchowej

Według takiego właśnie schematu przedstawimy poniżej sygnały ostrzegawcze dla dzieci w wieku 1, 3 i 6 miesięcy.

W celu bardziej szczegółowego opisu rozwoju dziecka przedstawimy też opis poszczególnych elementów rozwoju, wyróżnianych według tzw. Monachijskiej Funkcjonalnej Diagnostyki Rozwojowej, wypracowanej przez Profesora Theodora Hellbrügge. Ta metoda diagnostyki neurologicznej wyróżnia u każdego dziecka następujące sfery rozwoju:

- raczkowanie,
- siadanie,
- chodzenie,
- chwytanie,
- percepcja,
- mówienie,
- rozumienie mowy,
- nabywanie umiejętności życia społecznego.

Okres noworodkowy to pierwszych 28 dni życia dziecka.

W pierwszych kilku dniach życia dochodzi do fizjologicznej utraty masy ciała (nie większej niż 10%) po czym do 10 doby życia masa ciała wyrównuje się z masą urodzeniową. Do kolejnych reguł oceny przyrostu masy ciała należą: podwojenie masy ciała urodzeniowej po 5 miesiącach i potrojenie po 12 miesiącach życia. Długość ciała po 12 miesiącach zwiększa się z około 52 cm przy urodzeniu do 75-80 cm. Obwód głowy w chwili urodzenia jest większy o około 1-2 od obwodu klatki piersiowej i wynosi około 35 cm. Wymiary te zrównują się pomiędzy 4 a 12 miesiącem życia.

Poniżej przestawiono umiejętności i reakcje, które dziecko nabywa od okresu noworodkowego do ukończenia 6 miesiąca życia.

NOWORODEK

RACZKOWANIE
Noworodek jest ułożony w pozycji zgięciowej. Kończyny są zgięte w stawach. Czuwający noworodek przeważnie nie leży bez ruchu. W położeniu na brzuszku prostuje na przemian nóżki i wyciąga do przodu rączki w pobliże twarzy. Podnosi na chwilę chwiejnie główkę i zwróci ją na drugą stronę.

SIADANIE
Noworodek nie potrafi siedzieć, nie utrzymuje prosto głowy, zazwyczaj układa ją na boku.

CHODZENIE
W pierwszych tygodniach życia dziecko posiada odruch chodu automatycznego. Dziecko postawione na twardym podłożu i podtrzymane pod paszki maszeruje. Odruch ten znika po kilku tygodniach.

CHWYTANIE
U noworodka występuje odruch chwytny paluszków rąk i stóp, które zaciskają się po dotknięciu np. palcem mamy na kilka sekund. Zdrowy noworodek ma zazwyczaj zamkniętą dłoń z zaciśniętymi kciukami.

PERCEPCJA
Noworodek silnie reaguje na silne światło i dźwięki. Marszczy czoło, mruga oczami, pokazuje tzw. odruch strachu (zwany odruchem Moro, który polega na wyrzuceniu rączek na boki z towarzyszącym płaczem - odruch ten również powinien zaniknąć do 3 miesiąca życia).

ZACHOWANIA SPOŁECZNE
Zdrowy noworodek uspokaja się przez dotknięcie, jeśli zostanie wzięty na ręce i przytulony do ciepłego ciała matki. Jeśli nie daje się w ten sposób uspokoić może to być oznaką głodu lub bólu.

WYDAWANIE DZWIĘKÓW
Zdrowy noworodek „krzyczy” na całe gardło w reakcji na nieprzyjemne uczucie.

KONIEC 1 MIESIĄCA ŻYCIA

RACZKOWANIE
Na krótko unosi głowę w pozycji na brzuszku, przynajmniej na 3 sekundy.

SIADANIE
Przy unoszeniu dziecka do pozycji siedzącej głowa opada do tyłu. Tułów i kończyny wykazują umiarkowane napięcie. Trzymane w pozycji siedzącej na krótko unosi głowę (1-2 sekundy)

CHODZENIE
Utrzymuje się odruch podparcia, który polega na wyprostowaniu sztywnym nóżek przy oparciu trzymając pod paszki o twarde podłoże. Odruch ten zanika do 3 miesiąca życia.

CHWYTANIE
Nadal utrzymuje się odruch chwytny, rączki są zaciśnięte w piąstki.

PERCEPCJA
Dziecko próbuje „fiksować” – utrzymywać wzrok na przedmiocie trzymanym w odległości około 20 cm od twarzy. Stara się przypatrywać nawet wtedy, gdy powoli poruszymy zabawką, mówimy wtedy o "wodzeniu za przedmiotem".

ZACHOWANIA SPOŁECZNE
Dziecko obserwuje matkę w czasie karmienia piersią. Tuli się do ciepłej skóry mamy. Uspokaja się wzięte na ręce.

WYDAWANIE DZWIĘKÓW
Nadal krzykiem demonstruje swoje niezadowolenie, jednak część mam potrafi rozróżnić, czy krzyk jest związany z głodem czy np. ze zmęczeniem.

1 MIESIĄC – SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE W ROZWOJU

U – dziecko nie reaguje na silne dźwięki, nie skupia wzroku na zabawce, nie wydaje innych dźwięków oprócz jednorodnego krzyku
E – nie przygląda się mamie, nie uspokaja się przytulone i głaskane, w ogóle nie płacze
R – nie unosi główki w pozycji na brzuchu, nie pełza, nie ściska palca włożonego do dłoni.

Dziecko wymaga sprawdzenia czy widzi i słyszy oraz oceny neurologicznej przede wszystkim napięcia mięśniowego.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Pielęgnacja i rozwój

Jak nauczyć dziecko umiejętności samoakceptacji i budowania pewności siebie?
Cześć! Poszukuję praktycznych porad dotyczących [url=https://naszaklasa.edu.pl/jak-nauczyc-dziecko-umiejetnosci-samoakceptacji-i-budowania-pewnosci-siebie/]nauczania mojego dziecka umiejętności samoa...
Pieluchy, nietrzymanie moczu i stolca u nastolatków.
Siemka mam 15 lat i chodzę do 8 klasy i na zajęcia z karate, piłki i siatkówki i się troszeczkę moczę w dzień i w nocy czasami zdążę do toalety czasami nie i nie mówiłem jeszcze nikomu i nie wiem jak...
Dysplazja korowa
Witam , czy ktos może napisać coś więcej nt. dysplazjo kory mózgowej. Moja 2,5 letnia córeczka na to cierpi, a co za tym idzie choruje na padaczkę lekooporną. Monika.
Reklama:
Reklama: