Przedstawiono najważniejsze aspekty medyczne i emocjonalne nieletnich matek.
Wraz z wiekiem pojawia się świadomość płciowa a co za tym idzie możliwość podjęcia kontaktów płciowych. W wielu kulturach za wiek dojrzałości płciowej u kobiet przyjmuje się 16-17 lat, jednak w większości krajów na świecie jest to 18 rok życia. Wraz z rozwojem cywilizacji i poprawą warunków socjoekonomicznych obserwuje się szybsze osiągnięcie dojrzałości biologicznej. Za najodpowiedniejszy wiek do macierzyństwa u kobiet przyjmuje się 20-29 rok życia. Z badań wynika, że optymalnym wiekiem matki dla prokreacji jest przedział 26-30 lat, natomiast, w miarę korzystnym 21-25 rok życia. Najmniej korzystnym jest wiek poniżej 20 roku życia jak również powyżej 40 roku życia. Wynika to z faktu, że dojrzałość biologiczną młoda dziewczyna osiąga w 16-17 roku życia, natomiast emocjonalną ok. 20 roku życia. Najodpowiedniejszym wiekiem ojca na posiadanie potomstwa jest 30-35 lat.
Za młodociane matki uważamy kobiety, które zaszły w ciążę i (lub) urodziły do 18 r.ż. Wyodrębnia się kilka podgrup:
- bardzo młoda matka-do 16rż,;
- starsza nastolatka-16-19lat
- nastolatka samotna, nie mająca oparcia ze strony rodziny lub partnera,;
- nastolatka mająca wsparcie i pomoc ze strony partnera i (lub)rodziny.
Osiągnięcie dojrzałości fizycznej dokonuje się wraz z wystąpieniem pierwszej miesiączki (menarche), wykształcenie cech płciowych II i III rzędowych, osiągnięciem maksymalnego wzrostu i typowej budowy ciała. Dojrzałość psychiczna natomiast nie idzie w parze z dojrzałością biologiczną, co wiąże się z wzrostem aktywności seksualnej u nieletnich. Niewiedza na temat zapobiegania ciąży oraz wczesna inicjacja mają zdecydowany wpływ na ilość nieplanowanych ciąż wśród nieletnich dziewczyn.
Dojrzałość psychiczna kobiet krystalizuje się około 20 roku życia natomiast u młodocianych matek rozpoczyna się wraz z rozwojem ciąży. Młoda matka zmuszona jest do podjęcia nowych ról i zadań z pominięciem zadań typowych dla wieku. Większość tych zadań przekraczają możliwości intelektualne i emocjonalne niedojrzałej dziewczyny. W miarę czasu trwania ciąży następuje jej akceptacja, rozwija się więź pomiędzy matką i nienarodzonym jeszcze dzieckiem.