Podsumowanie aktualnych zaleceń dotyczących zasad nawadniania doustnego dzieci z biegunką ostrą. Podkreślono przydatność i skuteczność probiotyków jako dodatku do doustnych płynów nawadniających.
4) Rodzaje DPN i zasady ich wyboru
DPN jest płynem o odpowiednio zbilansowanym składzie jonów, glukozy i wodorowęglanów, wykorzystującym mechanizm czynnego wchłaniania sodu i glukozy, pociągających za sobą cząsteczki wody. Obecnie zaleca się stosowanie DPN o stężeniu sodu około 60 mmol/l. Odpowiedni skład, zgodny ze standardami ESPGHAN, mają np. preparaty Floridral, Gastrolit, Hipp ORS 2000 i Orsalit. DPN można podawać doustnie lub przez zgłębnik żoładkowy, a w przypadku wystąpienia wymiotów płyn należy schłodzić i podawać małe porcje (np. po 5 ml co parę minut).
Dostępne w sklepach klarowne soki owocowe, czy coca-cola nie powinny być rutynowo zalecane w ostrej biegunce, są bowiem silnie hiperosmolarne (mogą spowodować biegunkę osmotyczną) oraz mają nieodpowiedni skład jonowy. W przypadku odwodnienia optymalne wchłanianie wody i elektrolitów zapewnia wyłącznie zbilansowany skład DPN.
5) Lactobacillus GG jako leczenie wspomagające w ostrej biegunce
Dużym postępem w gastroenterologii dziecięcej było udokumentowanie znamiennego skrócenia czasu trwania ostrej biegunki u dzieci otrzymujących nawadnianie z dodatkiem probiotyku Lactobacillus GG. Aktualnie jest dostępny na rynku doustny płyn nawadniający dla dzieci zawierający dodatkowo Lactobacillus GG (preparat pod nazwą Floridral). Ponadto dostępne są preparaty Ido Form Kid i Dicoflor także zawierające szczep LGG. Są one dostępne bez recepty, na opakowaniu jest szczegółowa instrukcja zasad stosowania.
Wzbogacenie DPN w probiotyk Lactobacillus GG spowodowało znamienne skrócenie czasu trwania biegunki, zmniejszenie łącznej liczby stolców biegunkowych, skrócenie czasu hospitalizacji i zmniejszenie ryzyka przejścia biegunki w postać przewlekłą. Korzystny efekt Lactobacillus GG jest szczególnie silny u dzieci z biegunkami rotawirusowymi. Nie obserwowano żadnych działań niepożądanych w grupie otrzymującej DPN z probiotykiem.
Lactobacillus GG jest prawdopodobnie najdokładniej zbadanym probiotykiem o korzystnym działaniu w ostrej biegunce u dzieci. Za szczepy skuteczne w tym schorzeniu uważa się także Saccharomyces boulardi i Lactobacillus reuteri.
6) Smektyn dwuoktanościenny jako leczenie wspomagające w ostrej biegunce
Drugim oprócz probiotyków preparatem o potwierdzonym naukowo korzystnym wpływie na przebieg ostrej biegunki jest smektyn dwuoktanościenny, znany w Polsce jako Smecta. Wadą tego preparatu jest trudny do zaakceptowania przez niektóre dzieci "kredowy" smak roztworu, co powoduje relatywnie często obserwowane w praktyce przypadki odmowy spożycia lub wymiotów.