Druga część artykułu poświęconego badaniu stawów biodrowych u noworodków i niemowląt przedstawia ultrasonograficzną metodę oceny stawów biodrowych. Podkreślono zasady postępowania w zależności od wyniku badania USG.
Zdrowy noworodek może mieć gorzej wykształconą panewkę stawową z wartości kąta dachu kostnego a w granicach 500 (typ IIa). Poprawia się ona wraz z fizjologicznym dojrzewaniem stawu. U tych dzieci wykonuje się kontrolne badanie USG stawów biodrowych około 6 tygodnia życia.
Jeżeli wówczas wartość kąta a wynosi 550 lub więcej, to taki staw określa się mianem dojrzewającego zgodnie z wiekiem - typ IIa (+). Natomiast jeżeli wartość kąta a wynosi poniżej 550, to staw biodrowy dziecka jest stawem z opóźnieniem dojrzewania (np. wynikającym z patologicznych napięć mięśni w obrębie pasa biodrowego) – typ IIa (-). Staw typu IIa (-) wymaga leczenia i wykonania kontroli po kolejnych 6 tygodniach.
Pozostałe typy stawów fizjologicznych tj. Ia, Ib oraz stawy IIa(+) kontrolujemy między 3 a 4 miesiącem życia, aby potwierdzić pełną dojrzałość i prawidłowy profil panewki stawowej z kątem dachu kostnego a większym niż 600 oraz wykluczyć wpływ patologicznych napięć mięśniowych u dzieci będących w obserwacji neurologicznej.
Utrzymywanie się cech stawu biodrowego charakterystycznych dla typu IIa po 3 miesiącu życia dziecka powoduje zmianę kwalifikacji na typ IIb, który jest już w tym wieku nieprawidłowy i wymaga leczenia.
Natychmiastowego leczenia ortopedycznego wymagają stawy typu IIc, IId, II i IV. O kwalifikacji stawu do typu IIc lub IId decyduje badanie dynamiczne, które pozwala na odróżnienie stawu stabilnego od decentrującego się. Kontrolne badanie USG stawów biodrowych w czasie leczenia wykonuje się co 6 tygodni. Po zakończeniu leczenia wykonuje się badanie kliniczne, USG i radiologiczne, które powtarza się po ukończeniu przez dziecko 1 roku życia.
Piśmiennictwo:
- Dziak A., Ściński T., Brodowski M., Dąmbski T.: Test przesiewowy do wykrywania wrodzonej dysplazji stawów biodrowych. [W:] Woynarowska B. (red.) profilaktyka w pediatrii. PZWL Warszawa 1998.
- Krzemińska I.: Krótkie repetytorium z ultrasonografii stawów biodrowych. Pro Medico 2004, 101,17-19.
- Hien N.: Układ ruchu. [W:] Kremer H., Dobrinski W. (red.) Diagnostyka ultrasonograficzna. Urban&Partner Wrocław 1996.
- Popko J., Kossakowski D., Szczepański M.: Profilaktyka dysplazji stawów biodrowych u noworodków. Terapia 2002, nr 1, z. 2 (116).