Testy dla dzieci starszych

Dla dzieci nieco starszych istnieje większa różnorodność w wyborze testów do badania ich rozwoju. Są to między innymi:

• Skala Inteligencji Termana – Merrill
• Międzynarodowa Wykonaniowa Skala Leitera (MWSL)
• Skala Dojrzałości Umysłowej Columbia

Ogromną zaletą Skali Leitera jest możliwość stosowania jej u dzieci niesłyszących a także takich, które z innych przyczyn nie potrafią prawidłowo werbalizować swoich wypowiedzi (nie wymagają zatem używania ani rozumienia mowy). Niestety jest bardzo kosztownym narzędziem diagnozy, dlatego tez większość placówek (zwłaszcza nie specjalistycznych) zajmujących się badaniem rozwoju dzieci, nie posiada jej.

Skala Dojrzałości Columbia nie wymaga również wypowiedzi ze strony dziecka, jednakże jej zakres badania jest bardziej ograniczony niż pozostałych dwóch testów.

Wyniki uzyskane przez dzieci w tych testach zaczynają znacząco ze sobą korelować, co dotyczy również (choć w mniejszym stopniu) inteligencji u dorosłych.

Dzieci, które ukończyły szósty rok życia mogą być już badani między innymi:

• Skalą Inteligencji Wechslera dla Dzieci (WISC-R)
• Diagnozą Możliwości Intelektualnych – 2 (DMI-2)

Skala Inteligencji Wechslera bardzo dobrze określa rozwój dziecka w zakresie dwóch sfer: werbalnej (słownej) i niewerbalnej (bezsłownej, praktycznej). Pozwala ściśle określić konkretne deficyty w jego rozwoju, jak również uzdolnienia. Jest podstawowym testem określającym predyspozycje dziecka do dalszej nauki (gdyż np. co z tego, że dziecko lubi komputery jak jego myślenie logiczne i abstrakcyjne jest obniżone, wskutek czego ciężko byłoby mu w klasie matematyczno – informatycznej). W tym badaniu uzyskujemy iloraz inteligencji, czyli IQ. Jest ono obliczane oddzielnie dla skali słownej oraz praktycznej, jak również globalnie. Przeciętny iloraz uzyskany w tym badaniu mieści się w granicach od 90 do 110

 

Wskazania do badania inteligencji

Badać czy nie? To częsty problem rodziców. Uważam, że jeśli tylko coś nas niepokoi w rozwoju dziecka, zauważamy, że rozwija się on wolniej niż jego rodzeństwo czy inni rówieśnicy, to tak. Jeżeli wypadnie pomyślnie, będziemy spokojniejsi. A jeżeli badający psycholog zauważy deficyty, to rodzice dzięki pomocy specjalistów, będą mogli starać się je korygować. Należy pamiętać, że im wcześniejsze wykrycie problemów rozwojowych, tym większa możliwość pomocy dziecku.

Jeżeli wiadomo, że dziecko będzie wymagało obserwacji jego rozwoju, dobrze jest, by badania były przeprowadzane przez tą samą osobę, która zna już badanego, co będzie pozytywne dla obojga stron.

Gdy zauważymy u dziecka problemy z nabywaniem umiejętności szkolnych (np. sylabizowaniem, głoskowaniem, pisaniem) ważne jest sprawdzenie jego możliwości intelektualnych. Najlepiej dokonać tego w Poradni Pedagogiczno – Psychologicznej, gdzie dziecko będzie mogło zostać zbadane przez psychologa i pedagoga oraz w razie potrzeby uzyskać odpowiednie zaświadczenia, dzięki którym będzie od niego wymagany mniejszy zakres wiedzy. Niektóre poradnie (oraz szkoły) oferują ponadto zajęcia korekcyjno – kompensacyjne dla tych uczniów, co może pomóc i w znaczący sposób w ich rozwoju.

Nie uważam jednakże, iż powinno się sprawdzać iloraz inteligencji u dzieci, u których nie obserwuje się problemów w szkole, tylko po to, by rodzice mogli mieć powód do dumy, tym bardziej, iż w takiej sytuacji okazuje się często, że dziecko jest po prostu przeciętne, co może zmienić punkt patrzenia rodziców.

B I B L I O G R A F I A:

1.Baley N.: Development of mental abilities. W: P. H. Mussen (red), Carmichael’s manual of child psychology, New York: Wiley, 1970 [w]: Vasta R., Haith M., Miller S.: Psychologia dziecka, WsiP, Warszawa 1995

2.Bogdanowicz M.: Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, WsiP, Warszawa 1991

3.Sillamy N.: Słownik psychologii, Wydawnictwo Książnica, 1994